Në Kuran njeriu urdhërohet të lexojë, të falet, të agjërojë, të japë zekat, nëse ka mundësi të shkojë në haxhillëk; urdhërohet të jetë i kujdesshëm ndaj prindërve, të bëjë dhe të urdhërojë të mirën… Gjatë ditëve të kaluara të Ramazanit, ne predikuam për të gjitha këto dhe shumë më tepër. E pyeta veten se për çfarë të flas, cilës temë t’ia kushtojë këtë hutbe pas Ramazanit dhe, duke pasur parasysh se është koha e mbjelljeve, më erdhi në mendje se ekzistojnë vepra dhe veprime që lidhen me përmendjen e njeriut, që janë të domosdoshme për të, që pa to jeta e tij është e paimagjinueshme.
Allahu i Lartësuar thotë: „Pse nuk e shikoni atë që mbillni, a ua jepni ju forcën që të dalë nga toka apo Ne e bëjmë këtë?“ Allahu i Plotfuqishëm, nuk e urdhëron njeriun që të mbjellë, ashtu siç nuk e urdhëron që të hajë; të dyja këto janë të nënkuptuara. Ekzistojnë njerëz, ndër ne ka njerëz, që e kuptojnë gabimisht rolin e tyre në jetën e tyre, e kuptojnë gabimisht raportin e tyre me Allahun dhe e kuptojnë gabimisht nafakën dhe fatin. Nëse Allahu i Lartësuar thotë: „Nuk ka asnjë qenie të gjallë që Ai nuk e ushqen“, kjo nuk do të thotë se Ai, Allahu i Lartësuar, i ushqen krijesat pa asnjë rol dhe pa përpjekje nga ana e tyre. Nga të gjitha krijesat ne dallohemi me mendjen dhe aftësinë që na është dhënë për të punuar dhe për t’u kujdesur për veten. Të mendosh se Allahu i Plotfuqishëm, do të na ushqejë pa përpjekjen tonë, pa djersën tonë, është gabim. Pejgamberi (savs) thotë: „Nëse do të mbështeteshit me të vërtetë në Allahun, Ai do t’ju ushqente ashtu siç i ushqen shpezët. Ato fluturojnë me barkun bosh nga foletë e tyre në mëngjes, kurse në mbrëmje kthehen me barkun plot.“ Ata që sinqerisht mbështeten tek Allahu janë ata që, ashtu si shpezët që fluturojnë nga foletë e tyre dhe shkojnë në kërkim të nafakës, dalin nga shtëpitë e tyre dhe shkojnë në kërkim të nafakës.
Nga ne kërkohet që të punojmë, të fitojmë, të shkojmë në kërkim të nafakës dhe të mos e mendojmë kurrsesi këtë si më pak të rëndësishme se sa urdhërat që na jep Allahu i Lartësuar. Pejgamberi (savs) na inkurajon fuqishëm me fjalët: “Varfëria është shumë afër kufrit.” Njeriu i varfër është i varur nga të tjerët dhe nëse ai tjetri e ushqen dhe kujdeset për të, mund të dalë përpara tij dhe të kërkojë që ta përshtatë besimin dhe sjelljen e vet sipas dëshirave të tij, prandaj varfëria është afër kufrit. Prandaj, muslimanët e kanë për detyrë që të punojnë, të kujdesen për nafakën, të shkojnë e ta kërkojnë atë, sepse asgjë nuk e vërteton më mirë këtë detyrën tonë, sesa kjo urtësi, e cila thotë: “Kush nuk ha bukë nga shati i vet, ai nuk ka asnjë vendim të vetin.”
Prandaj puna është si namazi, puna është si agjërimi, puna është si zekati, mbjellja dhe prodhimi i ushqimit janë ibadet, sepse në çdo aspekt e forcojnë besimtarin, kurse Pejgamberi (savs) thotë: „Besimtari i fortë është më i mirë dhe më i dashur tek Allahu sesa besimtari i dobët.“ Kështu Pejgamberi (a.s.) i mëson sahabët se puna dhe përpjekja, për ta siguruar vetveten dhe familjen, është xhihad; Pejgamberi (a.s.) na mëson se kurrë, as në sëmundje, as në udhëtim, nuk pushon detyra për të falur namaz, ashtu siç asnjëherë, dhe madje edhe në prag të ndodhjes së Ditës së Kiametit, nuk pushon detyra për të mbjellë, sepse kjo na sjell dobi si në këtë botë ashtu edhe në botën tjetër, dhe prandaj, për besimtarin pas sexhdes së detyrueshme, edhe fusha është e detyrueshme.
Ja çfarë thotë për këtë Pejgamberi (savs): Nga Xhabiri (r.a.), transmetohet se Pejgamberi (savs) ka thënë: “Nuk ndodh që muslimani të mbjellë ndonjë fidan apo ndonjë bimë e prej saj hanë njerëzit, kafshët dhe shpezët, vetëm se do të jetë kjo sadaka për të deri në Ditën e Gjykimit.” Pejgamberi gjithashtu thotë: “Kush e ringjall tokën e vdekur, do të ketë shpërblim për këtë.” Kasimi transmeton se Ebu Derdai (r.a.), po mbillte një pemë në Damask. Pranë tij kaloi një njeri dhe i tha: “A po e bën këtë, ndërkohë që je sahab i Pejgamberit?” (Po i thoshte, ti si sahab ke aq shumë mirësi sa kjo nuk të nevojitet), kurse Ebu Derdai i tha: “Ndalo, mos u ngut, dua të të mësoj atë që na mësoi Pejgamberi (a.s.), i cili na tha: ‘Nuk mund të ndodhë që një musliman të mbjellë një pemë dhe që nga ajo të hajë njeriu ose ndonjë krijesë e Allahut, dhe që për këtë të mos i shkruhet si sadaka.'”
Të dashur vëllezër!
A mund të ndodhë, që pas këtyre nxitjeve nga burimi i fesë sonë, nga i Dashuri i Allahut, a mund të ndodhë që tek ne muslimanët, tek ne që themi se e duam të Dërguarin (a.s.), që arat të jenë të lëna pas dore? A mund të ndodhë që ne, pas këtyre nxitjeve nga burimi i fesë sonë, të mos prodhojmë, por të importojmë pemë dhe perime? A mund të ndodhë që ne të mos u kushtojmë vëmendje atyre detyrimeve që na sjellin dobi në këtë botë dhe shpërblim në botën tjetër? Muslimani nuk duhet të lejojë që toka ku ai jeton të jetë e vdekur, sepse mund ta imagjinosh, i Dërguari ( savs) ka thënë: “Kush e ringjall tokën, kush e pastron arën, për këtë ka shpërblim.”
Nuk mund të ndodhë që muslimani të varet nga të tjerët, sepse Allahu i Plotfuqishëm, kërkon nga ne që të sillemi njësoj ndaj të gjitha obligimeve; edhe puna ashtu si namazi, edhe puna ashtu si agjërimi…, është ibadet. Prandaj, pas këtij ibadeti të kryer në Ramazan, pas këtij ibadeti të kryer tani në xhami, ne do të mund të vazhdojmë t’i shërbejmë sinqerisht Allahut dhe ta adhurojmë Atë, edhe duke mbjellë, duke kultivuar, duke i pastruar arat dhe duke i rregulluar ato. Në këtë mënyrë, do ta forcojmë veten si në këtë botë, ashtu edhe në botën tjetër. Kurse besimtari i fortë dhe i fuqishëm është më i dashur për Allahun sesa besimtari i dobët. Por, ne nuk mund të forcohemi vetëm me ibadetet në xhami. Prandaj, le të dalim nga xhamitë dhe të shkojmë në ara!
O Allahu i Lartësuar, na ndihmo që ta kuptojmë se nuk janë ibadet vetëm ritualet.
Hatib: Izet ef. Čamdžić
Përshtati në shqip: Miftar Ajdini
(Islampress)
