Falënderimi qoftë për Allahun e Madhërishëm, prej të cilit kërkojmë ndihmë, falje dhe udhëzim. Salavati dhe bekimet e Allahut qofshin për Muhamedin a.s. për familjen e tij, për shokët e tij dhe për të gjithë ata që e ndjekin rrugën dhe mësimet e tij deri në amshim.
Të dashur vëllezër!
Vëllezër besimtarë, në hutben e sotme do të flasim në temën: Zilia e shkatërron pronarin e saj!
Njeriu ziliqar shumë shpesh merret me njerëzit e tjerë dhe është i bindur se është tmerrësisht e padrejtë që dikush është më i mirë se ai në diçka, që dikush ka diçka që ai do të dëshironte ta ketë. Mirëpo, zilia nuk e han vetëm ziliqarin, por personi ziliqar i helmon edhe njerëzit tjerë përreth me zilinë e tij, njëherit e rëndon funksionimin e tyre fizik dhe psikologjik.
Nga ana shpirtërore, njerëzit që ushqejnë ndjenja të tilla janë njerëz të cilët për ndonjë arsye mbivlerësojnë ose nënvlerësojnë. Njerëzit të cilët mbivlerësojnë konsiderojnë se të gjithë të tjerët janë më pak të vlefshëm se ata, andaj të tjerët duhet të jenë më pak të dashur, më pak të suksesshëm, më pak të pasur, më pak të lumtur se ata. Nga ana tjetër, personat që nënvlerësojnë shumë shpesh janë ziliqarë, sepse janë të pasigurt dhe kanë frikë nga dështimi. Të dy palëve duhet t’u ndihmojmë që të kuptojnë se nëse dikush është i suksesshëm nuk e rrezikon suksesin e tyre; nëse dikush është i pasur nuk e zvogëlon pasurinë e tyre; nëse dikush tjetër është i dashur nuk do të thotë se ata nuk janë të dashur. Prandaj, për shkak të zilisë ne shpesh bëjmë thashetheme, urrejmë, i ndërpresim lidhjet familjare, etj.
Të nderuar vëllezër!
Ku kemi të drejtë që ta kemi zili dikë? A e kemi krijuar dikë, a ia kemi dhënë nafakën dhe shëndetin? Prej nga kemi të drejtë ta kemi zili dikë për atë që ia ka dhënë Allahu? Ai, sikur edhe ne, është rob Allahut. Gjithçka që zotëron edhe ai, edhe ne, është ajo që Allahu na ka dhënë. Prandaj, vëllezër të dashur, duhet të jemi të lumtur për lumturinë e dikujt tjetër, dhe duhet të brengosemi për fatkeqësinë e të tjerëve, sepse kjo është e vetmja mënyrë që të kemi sukses edhe si shoqëri dhe si individë. Nëse ne nuk i përmbahemi këtij parimi, atëherë do të dështojmë siç dështoi një prej vezirëve të halifit Mu’tesim.
Se çka kishte ndodhur me të, dëgjoni në vazhdim të hutbes:
Thuhet se një njeri erdhi te halifi Mu’tesim, i cili menjëherë e favorizoi dhe për një kohë të shkurtër ai njeriu u bë i afërmi i halifit, deri në atë masë, sa që nuk kishte nevojë të kërkonte leje nga halifi kur donte të hynte tek ai. Halifi e kishte një vezir i cili ishte shumë ziliqar dhe menjëherë filloi të mendojë se si ta heq qafe këtë njeri, për shkak të cilit halifi këtë pothuajse e kishte harruar.
Kështu veziri një ditë e thirri këtë njeri për drekë, dhe ia përgatiti një lloj ushqimi të cilin e mbushi me qepë, dhe pasi që njeriu u ngi me ushqim veziri i tha: Ruaju mos të shkosh te halifi se ta ndien aromën e qepëve, sepse ai nuk e duron dot!
Kur njeriu shkoi në shtëpi, veziri shkoi te halifi dhe i tha: O sundues i besimtarëve! Ky njeri po fliste para njerëzve se ti je bashkëbisedues shumë i padurueshëm sepse të ndihet era e keqe nga goja, dhe mua gati m’u zu fryma nga era e keqe e tij.
Sundimtari menjëherë e thirri atë njeriun, dhe ai, kur erdhi para halifit e vuri skajin e mëngës te goja, nga frika që halifi mos ta ndiejë erën e qepës, dhe kur e pa ashtu, halifi u bind se ajo që i tregoi veziri ishte e vërtetë.
Atëherë halifi njërit nga guvernatorët e tij i shkroi një letër me këtë përmbajtje: Kur të vjen kjo letër te ti, vraje personin që e sjell atë!
Pastaj e urdhëroi atë njeriun që letrën ta çojë te guvernatori i halifit, duke dashur që kështu ta dënojë këtë njeri.
Njeriu e mori letrën dhe u nis, por gjatë rrugës u takua me vezirin, i cili e pyeti se ku po shkonte. Kur njeriu i tregoi, veziri mendoi se ky njeriu nga ai guvernatori do të merrë ndonjë shpërblim andaj i tha: Çka mendon nëse unë të zëvendësoj ty në këtë udhëtim, gjithashtu po t’i jap edhe 2000 dinarë!
Njeriu u përgjigj: Ti je më i vjetër dhe më i mençur, andaj bën si të duash!
Veziri mezi e priti këtë, ia dha të hollat dhe e mori letrën, pastaj shkoi në atë vendin e caktuar. Kur ai guvernatori e mori letrën dhe e pa urdhëresën me nënshkrimin e halifit, menjëherë e ekzekutoi vezirin!
Pas disa ditësh halifit ju kujtua ai njeriu, pastaj u interesua edhe për vezirin, por mori përgjigje se veziri nuk gjendet askund, ndërsa ai njeriu është në shtëpinë e vet. Për këtë halifi u çudit dhe urdhëroi që ta thirrin atë njeriun. Kur njeriu erdhi, halifi e pyeti për letrën. Njeriu ia tregoi të gjithë ngjarjen e tij me vezirin, dhe halifi e pyeti nëse kishte folur ndonjë gjë të keqe për të. Njeriu betohet se asgjë të keqe as që kishte menduar, dhe pastaj i tregoi si e kishte marrë veziri në shtëpinë e tij, dhe i kishte dhënë ushqim me shumë qepë, gjë që u pa qartë tradhtia dhe zilia e vezirit.
Halifi tha: Allahu e vraftë çdo ziliqar! Kush ia përgatit një të keqe tjetrit, ajo e keqe do ta godas atë vetë.
Si shpërblim, halifi këtë njeriun e ndershëm e vendosi në vendin e ish-vezirit të tij, ziliqar, të cilit zilia e tij ia hëngri kokën!
Muavi ibn Ebi Sufjani (r.a.) ka thënë: Në mesin e cilësive të këqija, zilia është më e keqja. Ajo e vret ziliqarin para atij të cilit i bëhet zili.
Fudajli (r.h.), ka thënë: Pesë fatkeqësi e arrijnë ziliqarin para atij të cilit i bëhet zili:
(1) – Vuajtja e vazhdueshme;
(2) – Për këtë vuajtje nuk do të merr shpërblim (edhe pse besimtarit për çdo gjë që e godet, qoftë edhe një gjemb, Allahu për të ia falë mëkatet);
(3) – Mbetet pa ndihmën e Allahut, sepse me të i shpreh kundërshtimin dhënies së Allahut për njerëzit sipas caktimit Tij. (…)
(4) – Shkaktohet zemërimi i Allahut. Dhe kur Allahu është i zemëruar me një njeri thërret në lartësitë qiellore: Vërtet Allahu e përbuz filanin dhe filanin, andaj edhe ju përbuzeni! I tilli nuk do të jetë i pranuar as në qiej e as në tokë.
(5) – Zemërimi i krijesave të Allahut ndaj tij, që rezulton me refuzimin e ndihmës kur ajo i nevojitet.
Ibni Sirrini (r.h.), ka thënë: O njeri, pse po i bën zili vëllait tënd? Nëse Allahu i ka dhënë diçka për ta nderuar, pse ti i bën zili atij që Allahu e ka nderuar? E nëse Allahu i ka dhënë diçka për sprovë e cila do ta shpijë atë në zjarr, pse ti i bën zili atij që ka destinacion zjarrin?
Vëllezër të dashur!
Siç po shohim pasojat e zilisë tonë ndaj të tjerëve, nuk arrijnë tek ai që i bëjmë zili, por mbeten tek ne. Nëse bëjmë zili, vetë do të jemi viktima të zilisë, e jo ata që ua kemi zili. Prandaj, nëse duam ta luftojmë këtë veti të shëmtuar e cila mbretëron në shoqërinë tonë, ndaj të tjerëve, atëherë duhet ta luftojmë atë në veten tonë, përndryshe ajo do të na shkatërrojë neve.
O Zoti ynë, falna neve dhe vëllezërit tanë, të cilët kanë besuar para nesh dhe mos lejo që në zemrat tona të ketë asnjë të keqe ndaj besimtarëve; O Zoti ynë, Ti je, me të vërtetë, i mirë dhe mëshirues! (el-Hashr, 10)
O Zot na i prano veprat tona të mira dhe na i fal mëkatet dhe gabimet!
O Zot, ndihmoju të gjithë vëllezërve dhe motrave tona në nevojë!
Na bën prej atyre që vetëm për Ty bëjmë ruku dhe sexhde!
Na ruaj nga sprovat të cilat nuk mund t’i përballojmë!
Fali prindërit dhe paraardhësit tonë të vdekur, të cilët te ne e përcjellën dritën e Islamit!
Fëmijët tonë bëri prijës të Umetit dhe mbrojtës më të mirë se ne të fesë dhe atdheut!
Na mëshiro në Ditën e gjykimit, dhe na vendos në xhenet në shoqëri me pejgamberë, me të sinqertë, me shehidë dhe me njerëz të mirë! Amin!
Përshtati: Miftar Ajdini
