Kurani është shpallur si El-Huda, udhëzim për njerëzit nëpërmjet të cilit ata do të mësojnë dhe do t’i afrohen Allahut të Madhërishëm. Një shembull i udhëzimit na vjen nga sureja El-Huxhurat, sure kjo e shpallur në Medine. Në këtë sure të shkurtër prej 18 ajetesh Allahu na mëson se si të sillemi me njëri tjetrin në mënyrën më të bukur.
- -فتبينوا: Fe tebejjanu.
“O ju që keni besuar, nëse ndonjë i pandërgjegjshëm u sjell ndonjë lajm, ju shqyrtojeni mirë, ashtu që të mos e goditni ndonjë popull pa e ditur realitetin, e pastaj të pendoheni për atë që keni bërë.”
Pra, kur të merrni ndonjë lajm hulumtoni që mos të dëmtoni njerëzit nga padituria.
- -فأصلحوا: Fe aslihu
” Nëse dy grupe besimtarësh tentojnë të luftojnë ndërmjet vete, ju pajtoni ata.”
Pajtoni vëllezërit tuaj se besimtarët janë vëllezër. Në një hadith të cilin e transmeton EBu Derda r.a, i Dërguari i Allahut s.a.v.s na shpjegon se njëra nga sadakat më të mira është pikërisht pajtimi i njerëzve
- – وأقسطوا: Ve aksitu
“…E nëse kthehet, atëherë me drejtësi bëni pajtimin ndërmjet tyre, mbani drejtësinë, se vërtet All-llahu i do të drejtit”.
Jini të drejtë, kudo që ekziston konflikt mundohuni t’i pajtoni palët dhe jini të drejtë sepse Allahu i donë ata që veprojnë me drejtësi.
I Dërguari i Allahut s.a.v.s ka thënë: “Në të vërtetë të drejtët tek Allahu janë në minbere ndriçuara; ata që janë të drejtë në gjykimet e tyre, në familjet e tyre dhe pushtetin e tyre.
- – لَا يَسۡخَرۡ: La jas’har
“O ju që besuat, nuk bën të tallet një popull me një popull tjetër, meqë të përqeshurit mund të jenë më të mirë nga ata të cilët përqeshin dikë tjetër.”
Mos i përqeshni njerëzit sepse ndoshta ata janë më të mirë tek Allahu se sa ju. Shkak i përqeshjes dhe talljes është mendjemadhësia, siç ka thënë edhe i dërguari i Allahut s.a.v.s:
“Mendjemadhësia është mospranimi i të vërtetës dhe nënçmim i njerëzve. (Ahmedi dhe Muslimi).
5-6. -ولا تنابزوا /ولا تلمزوا: ve la tenabezu, ve la telmizu.
“Dhe mos e nënçmoni dhe mos e etiketoni njëri-tjetrin me llagape.
Mos e nënçmoni njëri tjetrin duke e thirrur me llagape të këqija sepse i Dërguari i Allahut s.a.v.s në pyetjen se cili është muslimani më i mirë u përgjigj: “Ai nga gjuha dhe duart e të cilit janë të qetë muslimanët tjerë. (Buhariu dhe Muslimi)
7.-اجتنبو كثيرا من الظن: Idxhtenibu kethiran minel dhan
“O ju që keni besuar, largohuni prej dyshimeve të shumta, meqë disa dyshime janë mëkat”.
Shpesh mendimet tona për njerëzit i bazojmë në dyshime, ndërsa Allahu i Madhërishëm na paralajmëron se disa dyshime janë mëkat.
I Dërguari i Allahut s.a.v.s ka thënë: Ruajuni nga dyshimet sepse dyshimi është fjalim i rremë (gënjeshtër). (Buhariu dhe Muslim)
8.-ولا تجسسوا: ve la texhessesu
“Dhe mos hulumtoni te metat e njeri tjetrit (mos spiunoni)
Me këtë ajet Allahu i Madhërishëm na ndalon te hyjmë në privatësinë e tjetrit. I Dërguari i Allahut s.a.v.s ka thënë se kush e bën këtë Allahu do t’ia zbuloj edhe privatësinë e tij, ndërsa kujt ia zbulon privatësinë Allahu do të turpërohet në shtëpinë e tij.
- –ولا يغتب: ve la jekteb
“Dhe mos e përgojoni njëri tjetrin. A mos ndonjëri prej jush dëshiron të hajë mishin e vëllait të vet të vdekur?
Allahu i Madhërishëm e ndalon përgojimin dhe e krahason me ngrënien e mishit të vëllaut tënd të vdekur, për të cilin edhe Kurani thotë se është e pështirë. Transmetohet nga Ebu Hurejre r.a se i Dërguari s.a.v.s. në një rast ka thënë: “A e dini se çfarë është gibeti (përgojimi)”?Ata që ishin prezent thanë: “Allahu dhe i Dërguari i Tij e dinë më së miri.” Ai tha: “Të përmendësh diçka për vëllain tënd për të cilën ai nuk ka dëshirë (e urren) të përmendet.” Dikush nga të pranishmit e pyeti: “E nëse kjo që e them për vëllain tim, është një cilësi që ai e ka?” I Dërguari i Allahut s.a.v.s tha: “Nëse e thua atë që e ka, atëherë ti e ke përgojuar atë, e nëse e thua atë që nuk e ka, atëherë ti ke shpifur ndaj tij.” (Transmeton Muslimi)
Burimi: Islambosna.ba
Perkhteu: A. D.
(Islampress)
